Asbest ölçümü ne demektir?

Kenan YILDIZ
10 Tem
2 dakikada okunur

Asbest Ölçümü: PCM ve SEM-EDX Karşılaştırması

Asbest ölçümü, havadaki asbest liflerinin sayılması ve konsantrasyonlarının hesaplanması işlemidir. Bu ölçümler, iş sağlığı ve çevre güvenliği açısından büyük önem taşır. Genellikle PCM (faz kontrast mikroskobu) ve SEM-EDX (taramalı elektron mikroskobu ve enerji dağılımlı X-ışını spektroskopisi) yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilir. Numuneler, özel filtreler üzerine pompa yardımı ile toplanarak laboratuvara taşınır. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği yönteme göre eni 3 mikrondan küçük, boyu 5 mikrondan büyük ve boy/en oranı en az 3 olan lifler sayılarak havadaki asbest konsantrasyonu hesaplanır.

SEM-EDX Yöntemi

SEM-EDX yöntemi, liflerin hem boyutlarını hem de kimyasal bileşimini net bir şekilde belirleyerek liflerin asbest olup olmadığını ve hangi tür asbest olduğunu kesin olarak tespit edebilir. Bu yöntem yüksek hassasiyet ve doğruluk sağlar, daha ince liflerin tespit edilmesine olanak tanır ve analizlerde güvenilirlik sunar. Ancak cihaz ve analiz maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle Türkiye'de henüz yaygın olarak tercih edilmemektedir.

PCM Yöntemi

PCM yöntemi, liflerin kimyasal yapısını belirleyemez ve sadece belirlenen boyut kriterlerine uyan tüm lifleri sayar. Bu durum, asbest dışındaki tekstil, bitkisel veya hayvansal liflerin de asbest olarak sayılmasına yol açabilir. Ayrıca PCM cihazlarının büyütme oranı 500x ile sınırlıdır ve analiz, tamamen analistin dikkat ve tecrübesine bağlıdır. Bu durum ölçümlerde hata payını artırmakta ve sonuçların güvenilirliğini azaltabilmektedir.

Avrupa Birliği Geçiş Süreci

Avrupa Birliği, asbest ölçümlerinde PCM yönteminden SEM-EDX yöntemine geçişi desteklemekte ve üye ülkelere bu geçişi sağlayacak yönergeler sunmaktadır. Geçiş süreci sonrasında daha hassas ölçümlerle asbest liflerinin daha doğru tespit edilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda AB, cm³ başına 0,01 liflik sınır değeri (ince lifler dahil) veya 0,002 liflik sınır değeri (ince lifler hariç) seçeneklerini içeren yeni limit değerler belirlemiştir.

Neden Asbest Ölçümü Önemlidir?

Asbest, solunduğunda akciğer kanseri, mezotelyoma ve asbestoz gibi ciddi hastalıklara yol açabilir. Bu nedenle iş yerlerinde ve yaşam alanlarında havadaki asbest miktarının düzenli olarak ölçülmesi, çalışanların ve çevredeki insanların sağlığının korunması açısından hayati önem taşır.

Vonka Asbest ile Profesyonel Hizmet

Vonka Asbest olarak, uzman ekibimizle hem PCM hem de SEM-EDX yöntemlerini kullanarak asbest ölçüm ve analiz hizmeti sunuyor, iş yerlerinizi ve yaşam alanlarınızı asbest riskine karşı güvence altına alıyoruz. Asbest ölçüm süreci ve profesyonel destek için hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.