Asbest Maruziyeti ile İlişkili Hastalıklar

1. Asbeste bağlı Kesin Kanıtlı Hastalıklar

(WHO ve IARC tarafından “kesin kanserojen” olarak sınıflandırılmış)

• Asbestozis

  • Akciğer dokusunun kalıcı sertleşmesi (fibrozis)

  • Nefes darlığı, kuru öksürük, göğüs ağrısı

  • Maruziyetten 10–20 yıl sonra ortaya çıkabilir

• Plevral Mezotelyoma (Akciğer zarı kanseri)

  • Sadece asbest ile ilişkili

  • 20–50 yıl latent dönem

  • Çok agresif, tedavisi zor

• Peritoneal Mezotelyoma (Karın zarı kanseri)

  • Asbest liflerinin karın zarına ulaşması ile oluşur

  • Karında şişlik, ağrı, sıvı birikimi

• Akciğer Kanseri

  • Sigara içenlerde risk katlanarak artar

  • Uzun süreli maruziyet gerektirir

• Yumurtalık Kanseri

  • Asbest lifleri karın bölgesine taşınarak yumurtalık dokusunu etkileyebilir

  • WHO tarafından kesin ilişki kabul edilmiştir

2. Olası İlişkili Hastalıklar

(Bazı epidemiyolojik çalışmalarda gözlemlenmiş ama kanıt gücü daha düşük)

• Mide Kanseri

  • Liflerin yutulması ve mide mukozasında kronik iltihap

• Kolorektal (Bağırsak) Kanseri

  • Bağırsak mukozasında lif birikimi ve hücre hasarı

• Plevral Plaklar

  • Akciğer zarında kireçlenme ve kalınlaşma

  • Genellikle belirti vermez ama radyolojik bulgudur

• Plevral Efüzyon

  • Akciğer zarında sıvı birikmesi

• Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Benzeri Sorunlar

  • Özellikle ağır toz maruziyeti olan işçilerde görülür

🛑 Önemli Notlar

• Asbest maruziyetinin güvenli seviyesi yoktur.

• Çok düşük miktarda lif solunması bile yıllar sonra hastalığa yol açabilir.

• Belirtiler genellikle geç dönemde ortaya çıkar.

• Sigara içmek, akciğer kanseri riskini kat kat artırır.